O laʻu autu lava o faʻamatalaga o tusi ma tusi malaga o le tamaʻitaʻi Belgian, Austrian archduchess ma le taupulega Mexico, na tuua i matou i lana lava tusitusi.
E masani ona ou vaevaeina femalagaaiga i totonu o Mekisiko i ni vaega tutusa se lua: o le tino, o ni malaga sologa lelei e oʻo atu ai i le "selu" o tulimanu e le masani ai o le atunuʻu, ma malaga i luga o pepa, e taʻitaʻia e ni tusitala ua feoaʻi mai isi taimi. tuua o latou aafiaga i nisi lolomiga.
O laʻu suʻesuʻega i tusitusiga Mekisiko a le Carlota de Belgium, na ou maua ai lea uiga mataʻina ma aumaia ai aʻu latalata i auala na ia faia i totonu o la matou teritori.
Faʻanoanoa mai Europa ona o Maximilian na faʻateʻaina mai le malo o Lombard-Veneto e ala i faʻatonuga a lona uso, le Emperor Franz Joseph; le fiafia i le taimi lava na taunuʻu ai i Mekisiko ma iloa ai e le i faʻatali tagata mo i latou ma o latou lima tatala, ae na vaʻaia i latou o ni tagata ese mai fafo; I se faapuupuuga, ma le le fiafia foi i lona olaga faaleaiga, sa pule malosi Carlota i lana emepaea faafoliga ma sulufaʻi i galuega a le malo (lea sa ia fiafia tele i ai nai lo lona toalua) ma sa fiafia foi i le tele o malaga, o le sili ona lauiloa o na ia Yucatán. .
E ui lava o le amataga o le taamilosaga na fuafuaina mo le "ulugaliʻi malo", i le minute mulimuli na tatau ona nofo Maximiliano i le laumua, ona o lona vaivai tulaga na le faʻatagaina ai o ia e toesea mo le sili atu ma le masina. Ina ua maeʻa malaga i le laueleele mai Mexico City i le uafu o Veracruz, sa amata loa Carlota mo le penisula ia Novema 20, 1865, ma i le taimi o lana malaga, o se tusi o talaaga, saunia se lipoti i Siamani mo lona toʻalua, tusia ma anamua poʻo le "gothic" calligraphy. (O le matou tagata autu o se polyglot; na ia tautala Farani, Siamani, Igilisi, Italia ma Sipaniolo, o le mulimuli aʻoaʻo manino mo lana malaga Mexico, faʻapea foi Latina ma Eleni.
Ina ua maeʻa le pisi o lana malaga, na taunuʻu atu i Sisal i le aso 22 o le masina lava lea ma ua faʻagaeʻetia o ia: “O tagata papaʻe na aliaʻe mai i luga o faitotoʻa; O iinei i Yucatan e papaʻe mea uma, e oʻo i le eleele ... Matou te savavali i luga o se fala papaʻe papaʻe i le fale ua fuafuaina e malolo. O iina na aʻe ai tagata i faʻamalama, uʻuina faʻamau, ma tetele o latou mata, fiailoa ma agalelei…; o le laufanua na aofia ai se lauolaola matagofie ola pea togitogi ma le tele o niu ma lapoʻa foliga foliga; i se faapuupuuga, o se vao le motusia ”. O le po muamua i luga o le eleele o Yucatecan, na faʻaalu ai e le Empress le po i le Hunucmá hacienda (e pei ona lipotia e Unknown Mexico i lona numera 187).
O le agamalie a Carlota, e masani ona fai i ana tusitusiga, e faʻafetaia e se tekinolosi alualu i luma: "I tafatafa o lenei auala le telekaraʻi faʻalautele atu ia Sisal, o le muamua i le peninsula, lea na faʻagaioia mo le vaiaso. Fai mai laulaufaiva leaga, na muaʻi fai mai tagata o le Merit, "o ai e iloa nei mea na faia e tagata Mekisiko", ae na latou feʻaveaʻi solo i telefoni i aso uma, na alagatatau ai ona faʻatulagaina ofisa mo nofoa mo tamaʻitaʻi.
O laei o le itulagi na faamemelo i ai le matou tagata faimalaga: “O teuga o Initia ose mea e matua ese lava… A o le itupa fafine, o le ofu e faia i le ie paʻepaʻe papaʻe (taʻua o le fustán) ma le tuaoi matagofie teuteuina i le tele o lanu. I le pito i luga latou ofuina se ofutino ma se sikuea faʻamau o latou ua, faʻapipiʻiina i le tutusa auala i le ua, lea e faʻamau saʻo, ma se pupuni paʻepaʻe o le lava ie e ofuina e taupousa. O tama e fai lelei pulou lalaga vao mago ma ni mamanu uliuli, o se tamaʻi paʻu uliuli pei o ofu Peretania, ose kamisa paepae ma se pea ofuvae.
Ina ua taunuʻu i Mérida, sa asiasi atu Carlota ma faʻamatala mai mea taua na faʻaosofia: "Na matou savavali i le falesa tele, na fausia i maʻa samasama i le faiga a le Moorish, pei o latou i Malaga ma Ragusa. Totonu o ia e sili ona matagofie foliga, ae o le fatafaitaulaga e fausia i se matua ese lava sitaili. O le pepelo e sili lautele lautele ma i le galu o loʻo i ai lamepa ma sili matagofie tipiina matte tioata. O mea uma e sili ona pei o Old Spain nai lo ona kolone; i se upu, e le Amerika ae na o le medieval ”.
E pei ona i Mérida na ia maitauina ni metotia talavou, na ia tusi atu ia Maximiliano: “I aliʻi o Yucatán e mafai ona e filifilia ni taʻitaʻi ofisa lelei o sauniga; (nisi) mafai ona ave mo tagata Siamani ”.
Mai lona afiafi muamua i le Aai Paʻepaʻe, na matua faʻamalieina lava e le tagata asiasi: "I le po e malamalama mea uma, o se pati Venetian moni ona ou te leʻi vaʻai lava i se mea faʻapenei talu mai Venise, ma moli moli e tele ona lanu e susulu tele i pale o aliʻi ... O le vaʻaia o fafine ma teine uma e fai laʻei faigofie o muslin, ae o latou ofu i taimi uma ma selu faʻalelei, ma o mea uma e matua mama. E foliga mai e matitiva, e leai ni tagata aisi, ma e leai foi se mea e tasi na ou mauaina ”.
I seisi taimi, o Carlota le mafuaʻaga mo se eseʻesega, ma o lana tala na toe foi i tua i le sili atu ma le selau tausaga i le taimi: "I le aoauli sa i ai se savaliga i le auala tele ma se matagofie vaaiga. O aliʻi ma fafine uma sa nonofo i luma o latou fale poʻo tua o faʻamalama faʻamalama, i suti mama ma ofu, o isi i nofoa faʻataʻavalevale. O isi na feoaʻi, i paga, i moli uila e pei o Havana. O taʻavale ia e naʻo le lua nofoa, e faʻasolosolo faʻalua i tua, ma e leai ni faʻamalama tioata. E tosoina i latou e se solofanua ma lona siusiu fusi mau, pei o le majo, ma se jockey tietie i le solofanua. O tamaʻitaʻi laei ofu ma maualuga ua, latou te le ofuina se mea i le ua, ae nai lo fou fugalaʻau i o latou lauulu. Ou te le iloa po o le a le mea o le a feoti ai tagata iinei, ae o le a tau le maua ai se faʻanoanoa poʻo se tiga; o le olaga e pasi e pei o le faavavau spring ma e mafai ona e malamalama pe aisea e te alofa ai i se atunuʻu faʻapenei ”.
O le asiasiga a le Empress na fetaui lelei ma le Faʻaaliga o Alamanuia, Faʻatoʻaga ma Oloa Gaosi Oloa, ma o lenei tala o lana tala e taua muamua: "Sa i ai le henequen i ona tulaga uma: i lona tulaga masani ai le lau aloe, iinei chestnut, iina blonde, ma mulimuli ane, mausali ma le alofa tunoa milo i maea ma hammocks ... Tele suka suka ma le malie 'suauʻu anufe' na talitonuina gaosia sili suauʻu na vaʻaia foi. O le potu ogatotonu na tele lava na tuuto i matata. Sulu laumei, fala lalaga faʻalanoa ma ata valivali, pesini ma palanikeke mai ia Izamal, maukeni na asu i le suauʻu anufe ...
I se faʻaopopoga, sa i ai se tamaʻi falemataʻaga o oloa masani, e pei o atigi mai le Cozumel talafatai, o se faʻaputuga o ituaiga uma o laʻau, mai ebony i mahogany ... O ituaiga uma na fefiloi, faʻatauaina se lala o le sikaleti faʻatoʻaga ma 50 sika. O faʻamatalaga na tautau i luga ma na faʻataʻavaleina i luga o laʻau lava ia ... O le mea na sili ona ou fiafia iai o le tomai ma le faʻamaualuga faʻamaualuga na tuʻufaʻatasia ai mea uma e tuʻuina atu ai le manatu sili o le lumanaʻi o Yucatán ".
O Tesema 5, na tuua ai e Carlota le laumua o Yucatecan ae alu mo Campeche. I le taimi o le faigamalaga, sa ia asia le tele o tausaga, ma o loʻo tu mai i fafo Mucuyché, i lena taimi "… umiaina e Don Manuel José Peón, lea na faʻaaloalogia ai aʻu e Doña Loreto ma le tama tofia fou o le potu Arturo, lana tama tama. Faʻatasi ma le leo o le 'luntulo' ma faʻatasi ai ma sulu, na faʻaali mai e le aiga Peón le cenote, o se tamaʻi aloalo masani i le ogatotonu o se maʻa vaʻa, o se mea e seasea tupu i lenei atunuʻu e utiuti ai le vai. E le faʻatauaina le taʻua o potu uma mo 'aiga o le taeao ma taumafataga i le afiafi, e oʻo lava i potu na fuafua e' aʻai ai, na saunia lelei, ma o le agaga talimalo na ofaina ma le agalelei ma le faʻamaualuga e pei ona masani ai le malo o le Yucatecan. .
O le leo Maya o Mucuyché o lona uiga o "laumei laupapa", ma o le faʻatoʻaga ma lena igoa o loʻo tu i le taulaga o Abalá, 50 km saute o Mérida, i luga o se avanoa e amata mai le municipal ulu. E ui lava o aso nei ua faaleagaina, e mafai lava ona talisapaia lona matagofie fausiaina o le seneturi lona 19 lea e tautala i le paʻu o le henequen. Muamua o le hacienda e 5,000 hectares i le tele, ae o aso nei ua naʻo le 300 ma le taulaga tuai, lea e nofo ai 12. O le anaina nei, o le agalelei ma agalelei Mrs.Refinafina Peón, o se aiga o tagata na anaina muamua ma faʻatagaina aʻu ulufale i lenei tulaga ese nofoaga . E ui lava ona manino mai, i nei faʻatafunaga e leai ni meafale i aso nei, o faʻailoga o lona matagofie sa i ai muamua na mafai ai ona tatou mafaufauina mafuaaga o upu a Carlota: "na latou saunia lelei."
O le tino autu o le hacienda o se lapoʻa sikuea fausia fausia faʻataʻamilomiloina i ona itu e fa e le lautele lautele faʻapaologa ma oge arches, lea e maua ai se Mudejar tofo i ona foliga vaaia. I totonu o le lua o faitotoʻa i le lotoa nofoaga o loʻo i ai se ituaiga o faʻaputuga, faʻatulagaina e isi laiti laiti superimposed, lea e aumaia ai le manatu o se fusi. E ui ina le toe i ai ni mea teuteu faʻalelotu, ae o loʻo tumau pea le falelotu, ma i nofoaga eseese o loʻo faʻataʻaloina potu na mafai ona faʻafetaia i lena taimi: ma laupapa tuʻufaʻatasia ma maameni.
O se tasi o mea taua na faʻaosofia, o lona faʻamaumauga lea, e tusa ai ma le upusii lenei mai le tusi e seasea lava, na taʻele ai Carlota: "Ina ua foʻi mai lana malaga i Yucatán, i le 1865, na alu le Empress o Carlota Amelia i Campeche mo o le alatele na ui atu i Ticul ma Muná, ina ia mafai ai ona asiasi atu i toega o Uxmal. Sa malaga faʻatasi o ia ma le au malaga tiʻetiʻe solofanua i luga o solofanua, atoa ai ma ana teine faʻaipoipo. Ina ua tu i le Mucuyché ranch o Doña Loreto Peón, ina ua asiasi atu i le matagofie cenote iina, na faʻaalia e Carlota lona manaʻo e taʻele i le lymph crystalline lymph, lea na ia ofuina se ofutaʻele lototele e le i taofia le faʻateʻia o tamaʻi taimi taua o mamalu ". I leisi itu, e tatau ona maitauina foi i Hunucmá latou fai mai na 'aʻau Carlota i lana cenote, ae o nei faʻamatalaga e le tusia.
O aso nei o le mafiafia o vao e tau le mafai ona vaʻai i le tele o seneturi le umi o le faasitepu e alu ifo i totonu o le Mucuyché cenote, lea e ufiufiina e se vault ma stalactites e avea ai ma moni tatala-ana ana, ma o ana tafe vai e matua manino atoatoa. Faʻafesoʻotaʻina lona lalelei e sili atu ona faigofie nai lo le tofoina, talu ai o le Aferika bee ua faʻateleina i le itulagi ma o loʻo iai le tele o meli i luga o le taualuga o le vai moni. O le mea moni, ina ia tatou o i totonu sa tatau ona tatou ulaula mataʻutia.
O le mafanafana o le talileleia i Campeche na siitia ai le Empress: "O nei mea uma e sau mai tagata lotomaualalo, mai le au valea valea mai le vasega matitiva Campeche, ae le mai le solo ma le aganuu Meridian. O se maitau na ou faia o le fatu e paʻi saʻo atu iina, ae i se auala laititi fugalaʻau [nai lo i Mérida] ”.
Ia Tesema 16, na folau ai Carlota i Campeche mo Ciudad del Carmen, lea na ia taunuʻu ai i le aso na sosoʻo ai: "O lenei uafu ua maeʻa faʻaauupegaina ma konesula; E ese mai i le taʻua muamua [Belgian] o loʻo i ai se Farani ma se Italia, ma latou uma sa sisiva ma le naunautai tele i o latou siʻusiʻu. Sosaiete e fefiloi ma itiiti ifo Yucatecan ".
I le aso 19, Carlota Amelia Victoria Clementina Leopoldina na tuua le taulaga o Carmelite mo Veracruz "... faʻamavae ma le ootia loto." E leʻi leva, ae tusi e uiga "... lena peninsula matagofie ma e pele tele ia te aʻu ... O oʻu lagona alofa uma sa i ai ma tumau ai pea e faavavau i Yucatán."
I lalo ifo o le tausaga mulimuli ane, na aʻafia ai o ia i le valea - paranoid schizophrenia - ma o le a nofo ese mo le sili atu ma le ono sefulu tausaga, ina ua maliu i le 1927, i le 87 tausaga o lona matua. O le afafine o tupu o Peleseuma, tama teine a le tupu o Farani, tausoga o le Tupu Tamaitai o Egelani, tuafafine o le tulafono a le Emperor o Austria, Charlotte sa masani ona ofuina se estritjacket.
