Faʻatoʻilaloina faʻaleagaga ma faʻaleaganuʻu aganuʻu (Mixtec-Zapotec)

Pin
Send
Share
Send

O le eseesega o ituaiga o teritori o Oaxacan na maua ai le faaevagelia i se isi uiga ese nai lo isi vaega o New Spain; e ui lava i le lautele o le faiga faʻavae lava e tasi na mulimulitaʻia e faʻatatau i le auala e tuʻufaʻatasia ai tagata moni i tu ma aga a Sisifo.

O le eseesega o ituaiga o teritori o Oaxacan na maua ai le faaevagelia i se isi uiga ese nai lo isi vaega o New Spain; e ui lava i lona tulaga lautele, o le tulafono lava lea e tasi na mulimulitaʻia e faʻatatau i le auala e tuʻufaʻatasia ai tagata tuʻufaʻatasi i tu ma aga a Sisifo.

Agroso modo, e mafai ona fai mai o i Oaxaca o le lotu lotu na sili atu lona taua ma taua nai lo taʻitaʻi lotu. Faʻamaonia o lenei o le monumental sela o loʻo tu pea; O le mafuaʻaga lena na tonu ai, o Dominicans, ua avea ma "tagata faʻataʻitaʻi o le malo o Oaxacan." Ae ui i lea, o le pule na latou maua i luga o tagata tagatanuu na aliaʻe, i le tele o taimi, i gaioiga faatupu vevesi.

E tele mafuaʻaga na taʻutaʻu ai e le Fono a le Mixteca Alta: Tamazulapan, Coixtlahuaca, Tejupan, Teposcolula, Yanhuitlán, Nochixtlán, Achiutla ma Tlaxiaco, i totonu o mataupu taua; i vanu tutotonu, aunoa ma se masalosalo, o le fale sili ona ofoofogia o le taupulega o Santo Domingo de Oaxaca (Tina Fale o le Itumalo ma Kolisi o Major Studies), ae le tatau ona galo fale o Etla, Huitzo, Cuilapan, Tlacochahuaya, Teitipac ma Jalapa de Marqués (nei aso ua mou atu), faʻatasi ai ma isi mea; toeititi uma i luga o le auala i Tehuantepec. I totonu o nei fale taʻitasi e tasi lava le ata faʻataʻitaʻi e mafai ona vaaia, "fausia" e le au faʻataʻitaʻi i le vaitaimi o le seneturi lona 16: atrium, falesa, faʻamoeina ma togalaau aina. I totonu o latou tusi, o tifiga ma tiva faʻataʻitaʻi na aumai e tagata Sipaniolo na atagia mai, faʻatasi ai ma le tele o toe manatuaina o palasitika, faʻapitoa lava le vaneina o faʻataʻitaʻiga, mai le gafa o Hispanic.

I le faʻaopopoga i le tuʻufaʻatasia o palasitika tuʻufaʻatasia, o le tele o vaevaega o nei fale gaosi o loʻo matilatila: lautele atria muamua atu i le potu, o le Teposcolula o se tasi tele tele.

O falelotu matala e mafai ona avea ma "niche type" -i totonu o Coixtlahuaca- pe i ai ma ni nai pei o Teposcolula ma Cuilapan. O ekalesia, o Yanhuitlán, mo le tele o mafuaʻaga, o se tasi o sili ona taua. Ae paga lea toetoe lava o uma le teritori o Oaxacan o se seismic sone; Mo lenei mafuaʻaga, o mafuʻe na faʻaleagaina ai pea le tuai kele. Peitaʻi, e mafai lava ona vaʻaia ona uiga tuai, pei o Etla poʻo Huitzo. O togalaau masani, mo le tele o seneturi, o le mitamita o le lotu Dominican, o le na faʻatupuina laau o le laueleele, i tafatafa o laau ma fualaʻau mai Castile.

Ae ui i lea, o totonu o falesa e mafai ai ona e fiafia i le tamaoaiga o le ofuvae na latou teuteuina ai: atavali valivali, fatafaitaulaga, laulau ma atavali suauʻu, faʻatagata ma okeni, meaafale, mea fai auro, ma lavalava faʻalelotu faʻaalia ai le tamaoaiga ma le agalelei. oi latou na totogiina (tagata taʻitoʻatasi ma tagata nuʻu).

O potu faʻapitoa na faʻamamafa mai ai le malamalama a tagata i Sisifo: faʻatasi ai ma le aʻoaʻoga a le lotu Katoliko, na faʻaalia ai se tekonolosi fou e sili atu ona faigofie ma faʻaaoga ai le lalolagi.

Laʻau na sau mai mamao (saito, suka, kofe, fualaʻau) suia le laufanua o Oaksacan; suiga na faʻamamafaina ai le manu vaʻai-tetele ma laiti- o mai mai tala atu o le sami (povi, 'oti, solofanua, puaa, manulele ma manu vaefa). Ma o le folasaga o le galueaina o le silkworm e le tatau ona leiloa vaʻaia, lea faʻatasi ai ma le faʻaaogaina o le mumu sa avea ma meaʻai, mo le sili atu i le tolu seneturi, o le tamaoaiga o le tele o itulagi o Oaxaca.

I potu faʻamasino foi, i le faʻaaogaina o nisi mea e le masani ai, (faʻataʻitaʻiga, musika, faatufugaga ma siva), na aʻoaʻo ai e le 'au failotu tagata o le atunuʻu i le amataga o se aganuʻu faʻaleagaga o se faʻailoga e matua ese lava ma le mea sa ia i latou aʻo leʻi taunuʻu mai le au manumalo. i le taimi lava lea e tasi, o le aʻoaʻoina o matata eseese na fausiaina ai le ata o le tagata o le Oaxacan.

Ae e le fetaui le le faʻailoa atu o le au failotu na aʻoaʻoina foʻi le tele o gagana a le atunuʻu, e faʻaopoopo i le Zapotec ma le Mixtec; O lomifefiloi, aʻoaʻoga, kalama, faigalotu, lauga, ma isi tusi ata i gagana masani a le nuu, na tusia e Dominican Frasars, e anoanoaʻi. O igoa o Fray Gonzalo Lucero, Fray Jordán de Santa Catalina, Fray Juan de Córdoba ma Fray Bernardino de Minaya, o nisi ia o taʻutaʻua lauiloa o le alalafaga o tagata talaʻi na faatuina i Oaxaca.

I le taimi nei, na aliaʻe ai foi faifeʻau faalelalolagi i laueleele o Oaxacan mai le amataga o le aso; e ui lava na faʻatuina le epikopo o Antequera, o lona lua lona lua mo le luasefulu tausaga (1559-1579) o le Dominican: Fray Bernardo de Alburquerque. A o mavae atu le taimi, ua faʻamautinoaina lava e le Tupu e faʻapea o epikopo e faʻalelalolagi. I le senituri lona 17, o faifeau taʻutaʻua e pei o Don Isidoro Sariñana ma Cuenca (Mexico, 1631-Oaxaca, 1696), o le kanona o le Cathedral o Mekisiko, na taunuu i Oaxaca i le 1683, na pulea le miter.

Afai o faʻapotopotoga e fai ma sui o le aufailotu a le ekalesia i itu eseese o le faʻapotopotoga, i nisi o falesa ma falesa - o lona fausaga e mautinoa e eseʻese - e iloa le faʻailoga o taʻitaʻi lotu. Talu ai o le taulaga o Antequera na tusia e le tufuga Alonso García Bravo, o le Cathedral o Oaxaca na nofoia se tasi o nofoaga autu i tafatafa o le sikuea; o le fale o le a faʻatutuina ai le vaʻaiga a le epikopo na tosoina i luga ma fausiaina i le 16th seneturi, mulimuli i le faʻataʻitaʻiga o le falesa o tolu fale ma masaga olo.

I le alu ai o taimi ma talu ai i mafuʻe na faʻaleagaina ai i latou, na toe fausiaina i le amataga o le 18th seneturi, avea ma sili taua taua faʻalelotu fale i le taulaga, aemaise lava mai le pulega manatu. O lona laualuga mata-pupuni i lanumeamata maina o se tasi o le masani faʻataʻitaʻiga o le Oaxacan Baroque. E le mamao ese mai ai - ma i se auala faatautava ma ia - tu le taupulega o Santo Domingo ma le malu o Nuestra Señora de la Soledad. O le muamua o latou, faʻatasi ai ma le Falesa o le Rosary, o se mama faʻataʻitaʻiga o le galuega faʻapipiʻi na maua ai se tamaoaiga tele i Puebla ma Oaxaca; i lena malumalu tusiata ma talitonuga e fealofani, ma liua e avea ma viiga tumau i le viiga o le Atua ma le faatulagaga Tominika. Ma luga o le faʻavaʻa mata-faʻaata o La Soledad o loʻo i ai foi le itulau o talitonuga ma talafaʻasolopito o latou ata na mauaina muamua tatalo a le au faʻatuatua, ae latou te leʻi ifo i luma o le fafine mafatia.

Tele o isi malumalu ma falesa faʻatulaga foliga o le taulaga o Oaxaca ma ona siʻosiʻomaga; o nisi e matua tauagafau lava, mo se faʻataʻitaʻiga Santa Marta del Marquesado; o isi, ma ona oa e le mafaitaulia, o loʻo molimauina le tamaoaiga o Antequera: San Felipe Neri, tumu i auro fatafaitaulaga, San Agustín ma lona toe faʻataʻitaʻiga faʻatafafa foliga; nisi faʻalauteleina faʻatonuga eseese lotu: Mercedarians, Jesuits, Carmelites, e aunoa ma le faagaloina lala eseese o lotu, o latou auai o lagona i faleoloa tetele pei o le nofoaga masani o Santa Catarina poʻo le taupulega a La Soledad. Ma e ui lava i lea, ona o lona igoa ma ona faʻatusatusaga, ua tatou maofa ai i le faʻaaliga a Los Siete Príncipe (o loʻo avea nei ma Casa de la Cultura), faʻapea foʻi ma potu o San Francisco, Carmen Alto ma le falesa o Las N maling.

O le faatosinaga faatosinaga o nei maafaamanatu na alu i tala atu o vanu ma mafai ona talisapaia lelei i nofoaga mamao e pei o le Sierra de Ixtlán. O le falesa o Santo Tomás, i le taulaga mulimuli, e mautinoa na fausia ma teuteuina e tufuga mai Antequera. E tutusa lava le mea e mafai ona fai i le malumalu o Calpulalpan i le mea e le o iloa le mea e sili atu ona fiafia iai, pe a fai o lona fausaga poʻo fatafaitaulaga e tumu i tupua auro.

Pin
Send
Share
Send

Vitio: A classic Zapotec meal on Oaxaca outskirts Anthony Bourdain Parts Unknown (Setema 2024).